Schriftelijke vragen situatie Veilig Thuis Drenthe - de antwoorden van het college
Eind november vorig jaar heeft Stadspartij PLOP schriftelijke vragen gesteld aan het college over de verontrustende berichten over achterstanden bij de Veilig Thuis-organisaties, en over de situatie bij Veilig Thuis Drenthe.
De antwoorden zijn inmiddels binnen (zie hieronder) maar we kunnen niet direct zeggen dat we erdoor zijn gerustgesteld. We zullen de komende tijd de situatie dus nauwlettend blijven volgen.
BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN (Art. 45 Reglement van Orde)
Schriftelijke vragen
Fractie: Stadspartij PLOP
Steller: Janna Booij
Datum: 21 november 2024
Inkomend zaaknummer: 85464-2024
Betreft: Schriftelijke vragen Veilig Thuis
Geacht college,
Ik begin deze vragen met een tweetal citaten van de website van de Rijksoverheid: “Veilig Thuis is het adviespunt en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling.”
en
“Veilig Thuis is er voor iedereen die te maken heeft met huiselijk geweld. Voor kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen. Elke regio heeft een eigen Veilig Thuisorganisatie. Veilig Thuis geeft advies en biedt ondersteuning. Zowel aan slachtoffers, plegers en omstanders als professionals.”
Het functioneren van Veilig Thuis, met als doel huiselijk geweld en kindermishandeling zoveel mogelijk te voorkomen en te stoppen, is voor Stadspartij PLOP een onderwerp van aanhoudende zorg. En opnieuw worden we opgeschrikt door berichten dat Veilig Thuis de zaken niet op orde heeft (en kennelijk niet op orde kan krijgen).
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft in oktober een kritisch rapport uitgebracht over het functioneren van Veilig Thuis. Weliswaar is sprake van toenemende aantallen (en ernst van) meldingen, maar kennelijk ook van niet efficiënte inzet van medewerkers en van een gebrek aan beschikbaarheid en deskundigheid van lokale hulpverlening.
Stadspartij PLOP heeft de volgende vragen aan uw college:
1. In de loop der tijd heeft er forse uitbreiding plaatsgevonden van het aantal medewerkers van Veilig Thuis Drenthe, althans daar zijn afspraken over
gemaakt. We zien echter desondanks dat Veilig Thuis Drenthe momenteel kampt met een wachtlijst, waarbij de gemiddelde tijdsduur voor een
beoordeling van een melding tussen de 23 en 24 dagen ligt. Een beoordeling die wettelijk binnen 5 werkdagen moet plaatsvinden. Kan uw college aangeven wat hiervan de oorzaak is?
2. Het lukt dus niet om meldingen binnen de wettelijke termijn af te handelen. Dit betekent dat gezinnen langer in onzekerheid en in onveiligheid verkeren! Is hier een vangnet voor? Zo ja, hoe ziet dat vangnet er dan uit? Zo nee, is uw college dan van mening dat een dergelijk vangnet zou moeten bestaan? Zo ja, wat gaat u dan doen om dit te bevorderen? Zo nee, waarom eigenlijk niet?
3. Volgens de inspectie is er onvoldoende inzet van personeel op de primaire taken van Veilig Thuis. Is daarvan in Drenthe ook sprake? Kan uw college aangeven hoe dit eruit ziet, en wat hieraan gedaan kan worden of wordt?
4. Het gaat hier om gezinnen en kinderen die in onveiligheid verkeren. Hoe is het mogelijk dat een instelling, met als doelstelling het voorkomen en stoppen van kindermishandeling en huiselijk geweld, die hiervoor wordt gefinancierd met overheidsgelden, niet in staat is meldingen tijdig af te handelen, zodat de veiligheid van kinderen en gezinnen niet nog verder wordt gecompromitteerd? Is Veilig Thuis Drenthe wél in staat om voldoende zicht te organiseren op de veiligheid van de gezinnen en huishoudens waarover was gemeld, zoals de IGJ van Veilig Thuis verwacht wanneer een melding niet direct kan worden afgehandeld?
5. Als een van de oorzaken van de groeiende achterstanden wordt “een gebrek aan beschikbaarheid en deskundigheid van lokale hulpverlening” genoemd. Tegelijk verwacht Veilig Thuis Drenthe dat de druk op de lokale teams verder zal toenemen. Kunt u aangeven of, en zo ja waarom, er een gebrek aan beschikbaarheid en deskundigheid van de lokale hulpverlening is? Zijn de lokale teams daadwerkelijk niet voldoende toegerust om het werk van Veilig Thuis te kunnen opvangen en de wachtlijsten in te korten? Zo nee, wat kan daaraan worden gedaan of wordt daaraan gedaan?
Uw antwoorden zien wij met meer dan gewone belangstelling tegemoet.
Hoogachtend,
Namens de fractie van Stadspartij PLOP
Janna Booij
___________________________________________________________________
Beantwoording
Datum: 16 januari 2025
Behandeld door: Ontwikkeling & Advies
Uitgaand zaaknummer: 4324-2025
1. In de loop der tijd heeft er forse uitbreiding plaatsgevonden van het aantal medewerkers van Veilig Thuis Drenthe, althans daar zijn afspraken over gemaakt. We zien echter desondanks dat Veilig Thuis Drenthe momenteel kampt met een wachtlijst, waarbij de gemiddelde tijdsduur voor een beoordeling van een melding tussen de 23 en 24 dagen ligt. Een beoordeling die wettelijk binnen 5 werkdagen moet plaatsvinden. Kan uw college aangeven wat hiervan de oorzaak is?
Zoals in één van de twee citaten beschreven staat, zijn de meldingen de afgelopen jaren toegenomen in aantallen en complexer van aard geworden.
De taak in de keten is zwaar en staat in de publicitaire belangstelling.
Veilig Thuis Drenthe heeft te maken gehad met een hoog ziekteverzuim en veel verloop onder het personeel. Veilig Thuis Drenthe heeft te kampen met krapte op de arbeidsmarkt. Het is een langdurig proces om nieuwe medewerkers te vinden, die geschikt zijn om de wettelijke taken van Veilig Thuis uit te voeren. Dat geldt ook voor het inwerken van nieuwe medewerkers. Veilig Thuis geef aan dat er nu sprake is van stabilisatie
Het standpunt van ons college is dat Veilig Thuis haar taken dient uit te voeren binnen de wettelijke termijnen en protocollen die daarvoor gelden. We zijn daarover ook met Veilig Thuis over in gesprek.
Om de wettelijke termijnen te kunnen behalen, is er inmiddels een verscherpte focus op de optimalisatie van werkprocessen. Doel is efficiënter te gaan werken en de samenwerking met partners te verbeteren. Met als overstijgend doel de mensen die worden gemeld bij Veilig Thuis Drenthe zo snel mogelijk te helpen en de veiligheid in deze systemen te herstellen en waarborgen.
2. Het lukt dus niet om meldingen binnen de wettelijke termijn af te handelen. Dit betekent dat gezinnen langer in onzekerheid en in onveiligheid verkeren! Is hier een vangnet voor? Zo ja, hoe ziet dat vangnet er dan uit? Zo nee, is uw college dan van mening dat een dergelijk vangnet zou moeten bestaan? Zo ja, wat gaat u dan doen om dit te bevorderen? Zo nee, waarom eigenlijk niet?
Veilig Thuis Drenthe geeft ons hierover het volgende aan:
Bij elke melding, die binnenkomt, is het de wettelijke taak om deze binnen vijf werkdagen te beoordelen (veiligheidsbeoordeling). Aangezien de grondslag van een melding gaat om een vermoeden van huiselijk geweld en/of kindermishandeling zijn wij zeer bewust van het wezenlijke belang om een melding binnen deze wettelijke termijn te beoordelen.
Helaas heeft Veilig Thuis Drenthe te kampen met een wachtlijst. Dit heeft als gevolg dat het niet altijd lukt om binnen de wettelijke termijn een veiligheidsbeoordeling te doen op de binnengekomen meldingen. Wel worden dagelijks alle binnengekomen meldingen gescreend op ernst en aard van het geweld. Meldingen waar sprake is van (een vermoeden van) acute onveiligheid worden diezelfde dag of binnen twee dagen opgepakt. Doel is daarbij de acute veiligheid te herstellen.
Als meldingen op de wachtlijst komen, worden zij voorafgaand gescreend op aard en ernst en geprioriteerd. Wekelijks wordt er multidisciplinair naar de wachtlijst gekeken en op basis van de prioritering die aan de meldingen is wordt een volgorde bepaald waarop deze meldingen worden afgehandeld.
De wachtlijst wordt groter door de toenemende instroom van meldingen. Om dit probleem aan te pakken is besloten dat Veilig Thuis Drenthe een wachtlijstteam samenstelt. Dit wordt een team met medewerkers die zich gaan richten op de meldingen die op de wachtlijst staan en die gaan zorgen voor zicht op de veiligheid in deze casussen.
3. Volgens de inspectie is er onvoldoende inzet van personeel op de primaire taken van Veilig Thuis. Is daarvan in Drenthe ook sprake? Kan uw college aangeven hoe dit eruit ziet, en wat hieraan gedaan kan worden of wordt?
Sinds oktober 2023 is Veilig Thuis Drenthe een andere koers gaan varen, waarbij wordt aangesloten op de landelijke ontwikkelingen aangaande het toekomstscenario kind- en gezinsbescherming en de hervormingsagenda jeugd.
Er is inmiddels een verscherpte focus op de optimalisatie van werkprocessen. Doel is efficiënter te gaan werken en de samenwerking met partners te verbeteren, met als overstijgend doel de mensen die worden gemeld bij Veilig Thuis Drenthe zo snel mogelijk te kunnen helpen en de veiligheid in deze systemen te herstellen en waarborgen. Een concreet voorbeeld hiervan is dat binnen Veilig Thuis Drenthe op dit moment alle wettelijke taken (en de daarbij horende werkprocessen) worden doorgenomen. Waarbij de focus ligt op verbeteringen/versnellingen doorgevoerd kunnen worden en hoe verbeterde werkprocessen goed geïmplementeerd worden en geborgd blijven.
4. Het gaat hier om gezinnen en kinderen die in onveiligheid verkeren. Hoe is het mogelijk dat een instelling, met als doelstelling het voorkomen en stoppen van kindermishandeling en huiselijk geweld, die hiervoor wordt gefinancierd met overheidsgelden, niet in staat is meldingen tijdig af te handelen, zodat de veiligheid van kinderen en gezinnen niet nog verder wordt gecompromitteerd? Is Veilig Thuis Drenthe wél in staat om voldoende zicht te organiseren op de veiligheid van de gezinnen en huishoudens waarover was gemeld, zoals de IGJ van Veilig Thuis verwacht wanneer een melding niet direct kan worden afgehandeld?
Veilig Thuis Drenthe onderzoekt hoe zij eerder het zicht op veiligheid kan krijgen en daarmee ook de regie in deze casussen goed opgepakt kan worden. Hierover is Veilig Thuis Drenthe in gesprek met andere Veilig Thuis organisaties om van elkaar te leren. Denk hierbij aan kwaliteitsontwikkeling en het optimaliseren van onze werkprocessen, een nauwere samenwerking tussen verschillende disciplines op de werkvloer en meer inzet op de ondersteuning van de maatschappelijk werkers in hun werkzaamheden.
Dit is ook onderdeel van de gesprekken die wij, op bestuurlijk en operationeel niveau hebben met Veilig Thuis. En is ook een stevig onderdeel van de opdracht die er voor Veilig Thuis Drenthe ligt.
5. Als een van de oorzaken van de groeiende achterstanden wordt “een gebrek aan beschikbaarheid en deskundigheid van lokale hulpverlening” genoemd. Tegelijk verwacht Veilig Thuis Drenthe dat de druk op de lokale teams verder zal toenemen. Kunt u aangeven of, en zo ja waarom, er een gebrek aan beschikbaarheid en deskundigheid van de lokale hulpverlening is? Zijn de lokale teams daadwerkelijk niet voldoende toegerust om het werk van Veilig Thuis te kunnen opvangen en de wachtlijsten in te korten? Zo nee, wat kan daaraan worden gedaan of wordt daaraan gedaan?
Voor de lokale teams is een centrale rol voorzien in het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming en in de Hervormingsagenda jeugd. Van de lokale teams wordt enerzijds verwacht dat zij een rol spelen in het terugdringen van het jeugdhulpgebruik.
Enerzijds door problemen die jeugdigen en ouders ervaren te normaliseren met gesprekken, adviezen en eventueel directe inzet van lichte hulp. Anderzijds wordt van hen verwacht dat zij breed kijken naar de krachten en zorgen in een gezin. En waar nodig passende hulp op de relevante leefgebieden organiseren, veiligheidsproblematiek herkennen en bij onveiligheid ouders en jeugdigen te bewegen tot hulp, ook als zij daar zelf niet voor open staan.
Veilig Thuis Drenthe ontwikkelt zich in het Toekomstscenario kind en gezinsbescherming naar een kennis- en expertisecentrum huiselijk geweld en kindermishandeling. Hierbij positioneren zij zich duidelijker in het netwerk en zijn zij laagdrempelig en goed vindbaar. Deze organisatie bundelt en voegt expertise toe aan het lokale veld. Dit gebeurt enerzijds op casusniveau (complexe casuïstiek en casereviews) en anderzijds overstijgend als het gaat om methodiek en interprofessioneel samenwerken.
Een ander onderdeel van het kennis- en expertisecentrum is de doorontwikkeling van voorlichting en training aan keten- en samenwerkingspartners en de doorontwikkeling van een aantal expertiselijnen van verschillende vormen van huiselijk geweld en kindermishandeling. Hiermee versterkt Veilig Thuis de kennis en aanpak door het lokale team.
Als college zien we bovenstaande problemen in de hele keten rond kind en gezinsbescherming. Dit vraagt om een transformatie van de hele keten. We zijn hierover met de betrokken partijen, zoals Veilig Thuis en Jeugdbescherming Noord, maar ook onze eigen toegang, in gesprek en vragen waar nodig actie te nemen. We trekken hierin ook op met de andere gemeenten in Drenthe.
In de raadsbijeenkomst op 23 januari a.s. zijn we voornemens uw raad verder te informeren over de ontwikkelingen die we zien in de veiligheidsketen.
ASSEN, 14 januari 2025
Burgemeester en wethouders van Assen,