Aanpak mensenhandel
(Raadsvergadering 28 februari 2013)
De brief van het College van dertien februari jl. heeft enige zorgpunten bij de fractie van Stadspartij PLOP weggenomen. Zo is het goed om vast te stellen dat er inmiddels een eerste Bestuurlijk Veiligheidsoverleg bijeen is gekomen waar de bestuurders over eens zijn niet alleen te willen blijven praten over integrale veiligheid en politiebeleid maar het onderwerp mensenhandel als prioriteit is opgenomen in het Regionale Beleidsplan Noord-Nederland. Wel vragen we ons af of de Drentse raden hierin nog gekend moeten worden. In de brief van 10 januari van het College aan de raad was de positie van het OM nog zeer ongewis. Deze omissie is gecorrigeerd. De Openbare Ministerie is samen met de twee burgemeesters van Emmen en Assen betrokken bij de aansturing van de regionale aanpak van mensenhandel.
Van de voorgeschiedenis van de regionale opzet van de ketenaanpak die twee jaar lang heeft geduurd heeft de fractie van Stadspartij PLOP met gefronste wenkbrauwen kennis genomen. Of hier sprake is van een gezags- dan wel een machtsconflict dat laten we in het midden. Het doet er niet meer toe. Het Bestuurlijk Veiligheidsoverleg heeft een nieuwe stap gezet in de regionale aanpak van de Mensenhandel, waarbij de lokale notitie van Assen als bouwsteen kan dienen voor de regionale aanpak.
Ten aanzien van de notitie Mensenhandel in Assen hebben we de volgende opmerkingen.
Hoewel de gemeente de landelijk gebruikte indeling van mensenhandel ( jeugdprostitutie, seksuele en economische uitbuiting) volgt wordt in de notitie slechts summier de aanpak van mensenhandel in Assen uitgewerkt ten aanzien van de prostitutieproblematiek. Is hier een reden voor? Andere vormen van mensenhandel met alle consequenties van dien, blijven hierdoor uit beeld. ‘Moderne slavernij’ als synoniem voor Mensenhandel die door de Nationaal Rapporteur Mensenhandel is gebezigd betreft moderne slaven niet alleen in de seksindustrie maar ook in de land- en tuinbouw, de horeca, de bouw, winkels, de particuliere huishoudens en ook de transportsector kan aan deze lijst worden toegevoegd. We willen de suggestie meegeven om in de nota ook aandacht te schenken aan de derde categorie: de handel in menselijke organen. Wat is hiervan bekend in Drenthe? Komt dit ook voor of niet?
Het viel mijn fractie op dat er slechts Drentse cijfers in de notitie worden gepresenteerd. Zicht op de situatie in Assen ontbreekt volledig. Als Stadspartij vinden wij het belangrijk om hierover geïnformeerd te worden. Maar vooral ligt het belang bij het ontwikkelproces om vanuit de huidige situatie weloverwogen naar een toekomstige situatie te werken. Stadspartij PLOP stelt dan ook voor in het uitwerkingsplan genoemde punten mee te nemen.
Uit de notitie kunnen we opmaken dat de zorg voor slachtoffers van mensenhandel in drie programma’s worden onderscheiden: 1. Preventie. 2. Opvang en begeleiding en 3. Nazorg. Er is beschreven welke organisaties op deze onderscheiden terreinen opereren. Welke rol de gemeente op deze terreinen speelt ontbreekt echter volledig. Bovendien missen we de nodige samenhang tussen deze programma’s (de integraliteit) waardoor er van een ketenbenadering evenmin geen sprake kan zijn. De ketenaanpak, die je als een cliëntvolgsysteem kan beschouwen, maakt aanschouwelijk in welke fase de cliënt zich bevindt in het behandelprogramma. Kan de portefeuillehouder hier een toelichting op geven want bovengemelde zaken zijn bij uitstek in handen van de gemeente als regisseur. Daarnaast pleit Stadspartij PLOP voor een brede visie op nazorg. Volgens het document van Fier vinden zo’n 100 slachtoffers van Mensenhandel per jaar huisvesting in Drenthe, met name in Assen en Emmen. Naast de psychologische ondersteuning en de basale behoeften betreffende woning en inkomen zal de cliënt toegerust moeten worden om te kunnen participeren in de ‘gewone’ samenleving. Redenerend vanuit de cliënt wordt er maatwerk geleverd. In dit kader ligt de inbedding binnen de nieuwe visie van zorg en welzijn voor de hand.
Het is goed te vernemen dat in de notitie van Assen de komst van een ketenmanager en een zorgcoördinator is vermeld. We zijn benieuwd of ook Emmen dezelfde opvatting erop na houdt. Waar deze functionarissen hun onderdak vinden zal nog moeten worden uitgezocht. Voorwaarde is dat het Bestuurlijk Veiligheidsoverleg Drenthe hier grip op heeft. We dringen wel aan op, zoals onze plaatselijke VVD het zo goed kan verwoorden: tempo, tempo, tempo.
Mensenhandel is de grootst groeiende criminaliteit in Nederland. Uit het onderzoek van de Nationale Rapporteur Mensenhandel blijkt dat de informatiepositie in Drenthe tekort schiet en geen realistisch beeld geeft van de werkelijke aard en omvang van Mensenhandel binnen Drenthe. Stadspartij Plop pleit voor de komst van een Drents Meldpunt Mensenhandel. Instellingen en burgers moeten weten waar zij met hun signalen en meldingen terecht kunnen. Ten tweede moeten slachtoffers van mensenhandel direct gehoord worden als zij melding/ aangifte willen doen en/of voor ondersteuning in aanmerking willen komen. Tenslotte realiseert Drenthe hiermee een centraal punt waar alle Drentse klachten worden verzameld voor analyse en beleidsontwikkeling. Een digitaal klachtinformatiesysteem ligt voor de hand.
Ongetwijfeld zal er een beroep worden gedaan op de gemeentelijke financiën maar we vragen ons af of OM en de Politie naast de gemeenten ook bijdragen in het kostenplaatje.
Resumerend: Er zullen een aantal stappen gezet moeten worden. Het opbouwen van een structuur waarbinnen de aanpak vorm kan krijgen, de inbedding binnen het nieuwe werken van zorg en welzijn. En een praktijkgerichte aanpak is noodzakelijk voor de doorontwikkeling van de methodiek. Tenslotte zal een communicatieplan aan dit plan gekoppeld moeten worden.
Noes Solisa